ABD’nin Arizona State Üniversitesi'nde konuşma yapmak için davet edilen Filistinli akademisyene “İsrail’i eleştiremezsin” yazılı bir sözleşme imzalatılmak istendi. 

Konu ile ilgili AA muhabirine açıklama yapan Berkeley Üniversitesi profesörlerinden Hatem Bazian, “İsrail destekçisi ajanlar, ABD kampüslerinde akademik ve düşünce özgürlükleri konusunda ciddi birer handikaptır.” dedi.

ABD’nin en büyük devlet okullarından birisi olarak bilinen Arizona State Üniversitesinin Müslüman Öğrenciler Derneği tarafından üniversiteye konuşmacı olarak davet edilen Filistin asıllı akademisyen Bazian, konuşma öncesinde kendisine okul yöneticileri tarafından “İsrail’i eleştiremezsin” sözleşmesi imzalatılmak istendiğini açıkladı.

Söz konusu sözleşmenin 20. maddesinde, “İsrail boykotu yapılamaz. Arizona yazılı kanunları 35-393.01 gereğince, ilgili kişi İsrail’i boykot etmeyecektir ve bu sözleşme süresince İsrail’i boykot eden başka bir ilişkiye girmeyecektir.” ifadelerinin yer aldığı görüldü.

Berkeley Üniversitesi Etnik Çalışmalar bölümünde ders veren ve aynı zamanda Daily Sabah gazetesi köşe yazarı olan Bazian kendisine imzalatılmak istenen sözleşmeyi eleştirdi. ABD’nin en büyük İsrail yanlısı örgütlerinden Amerikan-İsrail Halkla İlişkiler Komitesi’nin (AIPAC) İsrail-Filistin konusunda üniversiteleri “baskısı altına” aldığını belirten Bazian, “ABD kampüslerinde İsrail destekçisi ajanlar akademik ve düşünce özgürlükleri konusunda ciddi birer handikaptır.” diye konuştu.

Kendisine sunulan sözleşmeyi imzalamayı reddettiğini söyleyen Bazian, “Ben İsrail’in uluslarası hukuku hiçe sayarak Filistin halkını baskı altında tuttuğuna inanıyorum.” dedi.

Bazian sözlerine şöyle devam etti:

“Sözleşmede sunulan kural İsrail işgalini örtbas etmek adına akademik ve düşünce özgürlüğünü hiçe sayıyor. ABD genelinde çok sayıda İsrail yanlısı organizasyon üniversitelere baskı yaparak Filistin lehine programları engellemeye çalışıyor. Bana sunulduğu gibi sözleşmeler imzalatmaya çalışıyorlar ya da kişileri hedef haline getiriyorlar. Sistematik bir şekilde ABD kampüslerinde Filistin yanlısı isimlere karalama kampanyası yapılırken, buna karşılık Siyonizmi normalleştirmeye çalışıyorlar.”

Üniversiteye dava açıldı

ABD'nin önde gelen Müslüman hakları savunucusu sivil toplum örgütü Amerikan İslam İlişkileri Konseyi de (CAIR) konuya ilişkin olarak Arizona State Üniversitesine dava açtıklarını duyurdu.

CAIR avukatlarından Gadir Abbas, Arizona State Üniversitenin Hatem Bazian’a sunduğu sözleşmenin “ABD anayasasına aykırı olduğunu" belirtti.

Abbas, “ABD ifade özgürlüğünün uygulandığı en güçlü ülkelerden birisidir. Bu olayda ise sözleşmedeki metin ABD anayasasının ilk maddesi olan ifade özgürlüğüyle örtüşmemektedir. Bu sebeple biz de üniversite aleyhine dava açtık.” dedi. Davayı akademisyen Bazian adına açtıklarını belirten Avukat Abbas, konuya ilişkin kararın Nisan ayı içerisinde verilmesini beklediklerini söyledi.

Benzer bir olay Kansas eyaletinde yaşanmış ve orada açılan dava sonunda, Kansas'da İsrail'i boykot etmeyi yasaklayan bir yasanın uygulanması askıya alınmıştı.

Bazian ilk örnek değil

ABD’de Filistin haklarını savunan akademisyenlere yönelik kısıtlamalarda Bazian ilk ve tek örnek değil.

Ağustos 2014'te Urbana-Champaign Illionis Üniversitesinden (UCIU) iş teklifi alan Filistin kökenli akademisyen Steven Salaita, heyetin onayını beklediği bir anda sosyal medya hesabı üzerinden İsrail'in Gazze'ye saldırılarını protesto ettiği gerekçesiyle onay alamamıştı.

Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 2016 yılında “İfade Özgürlüğünde Filistin İstisnası” başlıklı bir bildiri yayınlanmış ve burada “ABD üniversitelerinin kampüslerinde İsrail haklarını savunanlara karşı yapılan baskı ve engellemeler insan hakları avukatları tarafından görmezlikten geliniyor.” ifadelerine yer verilmişti.

Üniversite kampüslerinde “ifade özgürlüğü” alarmı

ABD’de özellikle Başkan Donald Trump’ın göreve gelmesinden sonra üniversite kampüslerinde hükümet karşıtı gösterilerin yoğunlaşması üzerine Adalet Bakanı Jeff Sessions konuya ilişkin Georgetown Hukuk Fakültesinde bir konuşma yapmıştı. Sessions, “Rutin şekilde farklı görüşlerin konferans ve tartışmaları durdurulmaya çalışılıyor. Amerikan üniversiteleri bir zamanlar akademik özgürlüğün ve farklı görüşlerin tartışılabildiği bir mekandı." ifadelerini kullanmıştı.

Arizona Üniversitesi kampüsünde Bazian’a yönelik engelleme çalışmaları sonrasında Huffington adlı internet sitesinde bir yazı yayınlayarak Sessions’un sözlerine atıfta bulunuldu. Yazıda, “(ABD Adalet Bakanlığının) kampüslerdeki ifade özgürlüğü çağrısı sadece muhafazakarlar ve Hristiyanlar için geçerli.” sözlerine yer verildi.

AA